Συναισθηματικά φορτισμένα, αφήνοντας ωστόσο μια αίσθηση κάθαρσης, τα τραγούδια της πρόσφατης δουλειάς του Τάσου Γκρους συμπληρώνουν ένα παζλ αναμνήσεων, σαν αναθήματα που κρατούν τις μνήμες αναλλοίωτες στον χρόνο. Άλλωστε ένα από τα πιο πολύτιμα δώρα της τέχνης είναι η δημιουργία, μέσα από την οποία ο πόνος, όπως εξάλλου και η χαρά, μετουσιώνεται σε έργο διαχρονικό που μένει στην αθανασία. Αυτό είναι που διαχωρίζει ουσιαστικά τους καλλιτέχνες από τον υπόλοιπο κόσμο: ότι έχουν την ικανότητα να διοχετεύουν τα συναισθήματά τους μέσα από τα έργα που δημιουργούν, και να τα μοιράζονται έτσι με τους άλλους με έναν τρόπο που εμπεριέχει ταυτόχρονα και το προσωπικό στοιχείο αλλά και την παράμετρο της εξοικείωσης: το κοινό αντιλαμβάνεται την προσωπική ματιά του καλλιτέχνη, αλλά την ίδια στιγμή μπορεί να κατανοήσει την κατάσταση που αποτέλεσε το κίνητρο για ένα έργο, να την ερμηνεύσει με τον δικό του τρόπο και να ταυτιστεί με τον δημιουργό, συμπάσχοντας μαζί του.
Ό, τι αγαπάς υπάρχει, είναι ο τίτλος της συλλογής, και αποδεικνύει ότι όντως ό, τι συνεχίζουμε να θυμόμαστε και να αγαπάμε, δεν χάνεται ποτέ. Είναι τραγούδια αφιερωμένα στον αγαπημένο γιο του Τάσου Γκρους που έφυγε πρόωρα και άδικα από τη ζωή το 2017. Τραγούδια από παλιά, ορισμένα γραμμένα πρόσφατα, όλα όμως με το ίδιο έντονο συναίσθημα: τη συγκίνηση, τη νοσταλγία, την αγάπη που έχει μείνει κάπου και περιμένει να εκφραστεί με κάποιον τρόπο για να περάσει τα όρια της ανθρώπινης υπόστασης και να φτάσει σ’ εκείνον που έφυγε, αλλά η αίσθηση της παρουσίας του εξακολουθεί να βρίσκεται ανάμεσα στους αγαπημένους του.
Αν η μνήμη ήταν μουσική, θα έκλεινε μέσα στις νότες κομμάτια από τις εικόνες των αγαπημένων μας προσώπων που δεν είναι πια μαζί μας. Ίσως γι’ αυτό και να μας συγκινούν τόσο πολύ κάποιες μελωδίες: γιατί γίνονται φορείς των συναισθημάτων εκείνων που τις εμπνεύστηκαν και τους έδωσαν πνοή. Αντίστοιχα και τα ποιήματα, που μέσα σε λίγους στίχους εκφράζουν τόσα πολλά, καταφέρνουν και μιλάνε στις καρδιές των ανθρώπων.
Γραμμένα σε διαφορετικές συγκυρίες και με διαφορετικές αφορμές, τα ποιήματα των Γκύντερ Γκρας, Alice Tori, Θοδωρή Γκόνη, Πάμπλο Νερούδα, Ιωάννη Βηλαρά, Βαγγέλη Κάσσου, Ηλία Γκρη, Θανάση Βενέτη, Ηλία Κατσούλη, Βαγγέλη Βελώνια, Πωλ Ελυάρ, Γιώργου Μπασδέκη, Ηλία Τσέχου, Ιωάννη Πανουτσόπουλου, με θεματολογία άλλοτε τρυφερή, άλλοτε βαθιά συγκινητική, άλλοτε πιο αποστασιοποιημένη, έχουν μελοποιηθεί από τον Τάσο Γκρους, ο οποίος έχει πολλές φορές κατά τη διάρκεια της πολύχρονης και αξιόλογης πορείας του καταπιαστεί με την μελοποίηση ποιημάτων.
Περιβεβλημένα με αφοπλιστική ευαισθησία, μέσα σε μια, κοινή σε όλα, εύθραυστη ατμόσφαιρα μελαγχολίας που είναι διάχυτη στις μελωδικές τους αλληλουχίες, στο τέλος η ακρόασή τους καταλήγει απελευθερωτική και λυτρωτική, γιατί η έκφραση μέσα από τη μουσική ξεπερνάει τα φυσικά σύνορα έτσι κι αλλιώς. Αγαπημένοι καλλιτέχνες που έχουν δώσει και συνεχίζουν να δίνουν το δικό τους στίγμα στη μουσική ζωή του τόπου μας, όπως η Αργυρώ Καπαρού, ο Γιώργος Μεράντζας, η Καλλιόπη Βέττα, ο Αλέξανδρος Καψοκαβάδης, η Μάρθα Φριντζήλα, ο Γιώργος Νταλάρας, ο Παντελής Θαλασσινός, ο Γιάννης Παλαμίδας, η Φωτεινή Βελεσιώτου, ερμηνεύουν τα τραγούδια, ο καθένας με τα δικά του μοναδικά εκφραστικά μέσα, σε ένα σύνολο που δένει αρμονικά, μιας και υπάρχει πάντα ο κοινός παρονομαστής – ο πόνος της απώλειας. Οι ερμηνείες συμπληρώνονται από την απαγγελία του Βαγγέλη Βελώνια στο τελευταίο κομμάτι (Κόκκινο τριαντάφυλλο) και την δωρική, σχεδόν αφηγηματική συμβολή του ίδιου του Τάσου Γκρους στο σπαρακτικό Έτσι θα φύγεις; - την πιο άμεσα προσωπική στιγμή του άλμπουμ.
“Όποιος κλαίει εδώ μπορεί και να πιστεύει / ότι με τα κλάματα το χώμα ημερεύει”, λέει ο Γκύντερ Γκρας στο Παιδικό τραγούδι (σε απόδοση Βαγγέλη Κάσσου), και μήπως δεν είναι αλήθεια αυτό; Η αυθόρμητη εκδήλωση της συγκίνησης φέρνει πολλές φορές την κάθαρση ως ένα βαθμό, τουλάχιστον για εκείνη τη στιγμή που εκφράζεται. Η γοργόνα, το “ξύλινο κορίτσι” του Πάμπλο Νερούδα στη Γοργόνα Πλώρης, “έστεκε εκεί κοιτώντας τις ανοιχτές ζωές μας, / το είμαι, το φεύγω, το έρχομαι, το πάω πάνω στη γη” γιατί “δεν ήξερε αν υπάρχουμε ή είμαστε τ’ όνειρό της”. Και η διαπίστωση ότι “δε χάθηκε δεν έφυγε κάπου ψηλά πετάει / κάπου τα πίνει μόνος του και μας χαμογελάει” (Κάπου τα πίνει μόνος του, του Ιωάννη Πανουτσόπουλου) έρχεται σαν επιστέγασμα, εκφράζοντας την ελπίδα ότι οι άνθρωποι που χάνονται από τη ζωή μας, υπάρχουν κάπου αλλού, σε κάποια άλλη διάσταση, αόρατη σε μας. Κάτι που, νωρίτερα, στο συγκλονιστικό Εμπιστευτικό (Alice Tori) κατά κάποιον τρόπο είχε ήδη επιβεβαιωθεί, με τον αποχωρήσαντα να κάνει τον απολογισμό του, φέρνοντας στο νου τη μάνα του μέσα από εικόνες που θυμίζουν τα παραμύθια και τα δημοτικά τραγούδια. “Να περνούν φαντάσματα, να περνώ κι εγώ”, καταλήγει, σαν ένα αντίστροφο μοιρολόι: αυτό του νεκρού, που άφησε πίσω τους αγαπημένους του και ίσως μπορεί να τους δει από εκεί που βρίσκεται, αλλά αδυνατεί να επικοινωνήσει άμεσα μαζί τους γιατί εκείνοι δεν είναι σε θέση να τον δουν – απλώς κάποιες φορές μπορεί και να αισθάνονται την παρουσία του.
Η πολύ ξεχωριστή αυτή συλλογή, η τόσο σημαντική, κυκλοφορεί με τη μορφή βιβλίου – cd όπου περιλαμβάνονται και τα ποιήματα – στίχοι των τραγουδιών, ένα συγκινητικό σημείωμα του Βαγγέλη Βελώνια και μια συνταρακτική κατάθεση ψυχής του Τάσου Γκρους, ενώ τις σελίδες κοσμούν υπέροχα, τρυφερά σχέδια της Αλέξιας Γκρους, πραγματικά κοσμήματα, που με τα έντονα χρώματά τους εκφράζουν απόλυτα τη δύναμη της μνήμης και της ελπίδας, με την έμφαση στο γαλάζιο και το κόκκινο να συμβολίζει την αγάπη που δεν πεθαίνει ποτέ.
Δημοσιεύτηκε στο DIASTIXO τον Ιούνιο του 2019
https://diastixo.gr/allestexnes/mousiki/12315-oti-agapas-yparxei
