Από τη σειρά «Παιδί & Τέχνη» των εκδόσεων Διάπλαση κυκλοφορούν δύο πολύ όμορφα, ευχάριστα αλλά και χρηστικά βιβλία που σκοπό έχουν να φέρουν τα παιδιά σε επαφή με την τέχνη της ζωγραφικής και της κλασικής μουσικής μέσα από απλές, εύθυμες ιστορίες, παιχνίδια αλλά και γνωστικές πληροφορίες.
Το βιβλίο που είναι αφιερωμένο στην τέχνη της ζωγραφικής είναι γραμμένο από την εκπαιδευτικό και συγγραφέα Νίκη Κάντζου και έχει τον τίτλο «Ζωγραφική… Όλα ξεκινούν με μια τελεία». Στην σύντομη ιστορία που αποτελεί το κύριο μέρος του, η μικρή Μυρτώ ξεφυλλίζει συνεχώς το αγαπημένο της λεύκωμα με πίνακες ζωγραφικής και ονειρεύεται να γίνει καλλιτέχνης. Με την δική της αντίληψη και φαντασία και το προσωπικό της ύφος, τελικά το καταφέρνει. Ακολουθούν παιχνίδια και δραστηριότητες που έχουν σαν αφετηρία σημεία του κειμένου ή λεπτομέρειες των εικόνων και εστιάζουν σε επιμέρους θέματα που αφορούν τη ζωγραφική, κλασικούς και μοντέρνους ζωγράφους και πίνακες, προσφέροντας μια διαδραστική και χαρούμενη διαδικασία εξοικείωσης με το θέμα.
Το βιβλίο που αφορά την κλασική μουσική τιτλοφορείται «Στραντ… Ένα βιολί για βαλς και ορχήστρα», και το έχει γράψει η Νίκη Κάντζου μαζί με τη Φυλλιώ Νικολούδη, συντονίστρια εκπαίδευσης της προσχολικής ηλικίας στη δημόσια εκπαίδευση και δασκάλα δράματος. Πρωταγωνιστής εδώ είναι ένα βιολί Στραντιβάριους το οποίο, παρά την κλασική αξία του, έχει παραγκωνιστεί λόγω της αλλαγής των ρυθμών της σύγχρονης ζωής και έχει γίνει μουσειακό κομμάτι. Ώσπου μια μέρα έρχεται στα χέρια του μικρού Μάρκου, ο οποίος το παίρνει μαζί του και παίζει μ’ αυτό σε μια ορχήστρα πλανόδιων μουσικών, δίνοντάς του καινούρια ζωή. Μετά το τέλος της ιστορίας, τα παιδιά μπορούν να ασχοληθούν με τα έξυπνα παιχνίδια που ολοκληρώνουν το βιβλίο, όλα σχετικά με την κλασική μουσική, τα όργανα και τους συνθέτες, ενώ κάποιες δραστηριότητες λειτουργούν συνδυαστικά και με το πρώτο βιβλίο, καθώς έχουν να κάνουν με πίνακες ζωγραφικής που απεικονίζουν μουσικά όργανα ή οργανοπαίκτες.
Τα κείμενα είναι γραμμένα με απλότητα και καθαρότητα, πότε πιο αφαιρετικά και πότε πιο συγκεκριμένα, αλλά σε κάθε περίπτωση μιλούν με αμεσότητα στους μικρούς αναγνώστες, χωρίς ωστόσο να περιορίζονται μόνο σ’ αυτούς. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην ευφάνταστη, εμπνευσμένη και πολύχρωμη εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια, η οποία έχει εντάξει στις πανέμορφες ζωγραφιές της υπαρκτούς πίνακες ζωγραφικής, δένοντάς τους αρμονικά με το σύνολο της κάθε εικόνας.
Κοινός παρονομαστής και στις δύο ιστορίες είναι το πώς στα παιδιά δίνονται τα εργαλεία για να ασχοληθούν ουσιαστικά με τις τέχνες: και στη μία περίπτωση αλλά και στην άλλη, η γιαγιά του κάθε παιδιού είναι που τού δείχνει τον δρόμο. Η γιαγιά της Μυρτώς της χαρίζει ένα καρό βαλιτσάκι με σύνεργα ζωγραφικής, και η γιαγιά του Μάρκου τού κάνει δώρο το βιολί Στραντιβάριους. Με άλλα λόγια, το περιβάλλον παίζει κι αυτό τον ρόλο του στην ενίσχυση ενός καλλιτεχνικού ταλέντου, κυρίως όσον αφορά το συναισθηματικό κομμάτι. Τόσο η Μυρτώ όσο και ο Μάρκος είχαν καλλιτεχνική ψυχή. Οι γιαγιάδες τους το αντιλήφθηκαν αυτό και τους έδωσαν τα απαραίτητα μέσα για να μπορέσουν να εκφράσουν μ’ αυτά την αγάπη τους για τις τέχνες με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Από εκεί και πέρα, τους άφησαν ελεύθερους και ο καθένας αξιοποίησε τα μέσα αυτά ανάλογα με τη δική του αντίληψη και το δικό του καλλιτεχνικό όραμα. Ο Μάρκος έβγαλε το βιολί από τα σαλόνια και το έφερε στον δρόμο, ανάμεσα στον κόσμο της πόλης. Έφερε δηλαδή την κλασική μουσική κοντά στον καθημερινό άνθρωπο, υποδεικνύοντας έτσι την διαχρονική της αξία. Από την άλλη η Μυρτώ, εκφράζοντας την αστείρευτη φαντασία της, ζωγράφιζε συνεχώς με τον δικό της τρόπο, και η ειλικρίνεια και η αυθεντικότητα των έργων της ήταν που κέρδισαν τελικά την προσοχή και την επιδοκιμασία των άλλων.
Η καλλιτεχνική έκφραση, από τότε ακόμα που οι άνθρωποι ζούσαν στις σπηλιές και άφηναν τα χρωματιστά αποτυπώματα των χεριών τους στα τοιχώματα, μέχρι σήμερα που έχουμε στη διάθεσή μας άπειρους σχεδόν τρόπους για να εκφραστούμε και να δημιουργήσουμε, είναι και θα είναι μια από τις πιο σημαντικές μορφές επικοινωνίας με τον κόσμο αλλά και με τον εαυτό μας. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό για τα παιδιά να διευρύνουν τον γνωστικό τους ορίζοντα αλλά και να ανακαλύψουν τυχόν δικές τους καλλιτεχνικές ανησυχίες από μικρή ηλικία. Άλλωστε η τέχνη ήταν ανέκαθεν η διέξοδος του ανθρώπου από την καθημερινότητα και η ενασχόληση μαζί της, είτε είναι κανείς δημιουργός είτε απλώς λάτρης της, πάντα αναζωογονεί, τρέφει και τέρπει το μυαλό και την ψυχή, προσφέροντας ελπίδα και αγάπη για τη ζωή.
Δημοσιεύτηκε στο DIASTIXO τον Μάρτιο του 2020
